Ocak 2018 – Mehmet Emin Başalp

SEÇİM İTTİFAKI

Son günlerde seçim ittifakı meselesi gündeme gelince nasıl bir usulde ve yasal zeminde yapılacağı konuşulur oldu.Net , sade ve ülkemize uygun bir seçim ittifakı nasıl olabilir biraz kafa yoralım.

Seçim ittifakının çatı bir platform veya isim altında yapılması kanaatimce ülkemiz şartlarına uygun değildir.Karmaşık bir oy pusulasına yol açar. X ittifakı yazacak ve altında parti isimleri olacak bu seçmene yabancı gelebilir.

Onun yerine partilerin amac ve nedenlerinide sorgulamayan sadece YSK nezdinde parti temsilcilerinin imza koyacağı karşılıklı kabule dayalı bir ittifak tutanağı yeterlidir , her parti kendi logosu altında ayrı ayrı oy pusulasında yer alır ve oyları toplamı ittifak oyu olarak kabul edilir.

Yukardaki mesele işin kolay kısmı devamı meseleler ise daha karışık , birincisi sistem barajlı mı olacak ? Barajsız mı ? Barajsız bir ortamda , dar bölge sistemide yoksa ittifak çok anlamlı değildir , ittifakın temel amacı seçimden güçlü çıkmak bu nedenle temsil sorunu yoksa ittifak ihtiyaç olmaktan çıkar.

Bu nedenle barajlı bir ortamda ittifak seçeneğini kabul ederek ülkemizde devam eden % 10 seçim barajının uygulanacağını var sayarak yazıya devam edelim.Hal böyle olunca %10′ u gecen ittifak oyları barajı geçmiş sayılır.

Şimdi gelelim en netameli konuya milletvekili listesi nasıl olacak , milletvekilleri nasıl dağıtılacak. Burada en kolay yöntem ittifakın ortak bir liste belirleyip sunması ve oylara göre vekillerin seçilmesi bu bir parti altındaki gayriresmi ittifakın sonuçlarına benzemektedir.

Fakat burada bir sorun vardır %5 oy oranı olduğu varsayılan bir partiye seçilebilecek yerden oy oranı ile orantılı aday listeye konuldu , secim sonucu bu parti % 0,5 oy aldı , ittifakta barajı geçtiği icin listelerden meclisin %10’u kadar vekil sectirdi. Bu öngörülemeyen durum sebebiyle siyasi bir huzursuzluk olacağı aşikardır , ittifakın çok oy alan partiside az temsil kazanabilir.

Bu durum nasıl ber taraf edilebilir.Kanaatimce her parti ayrı liste vermelidir.Baraj için ittifak toplam oy oranı , vekil icin ise sanki ittifak yokmuş gibi hesap yapılmalıdır.

Buna şöyle bir örnek verelim bizde malum hemşericilik önemli ya bir partinin genel başkanı memleketinden % 25 oy alıyor ama ülke geneli aldığı oy %1 , ittifak olmasa barajı geçemez ve 0 milletvekili çıkarır ama ittifakla A ilindeki %25 oy oranı boşa gitmez duruma göre o ilden 1,2,3 vekil çıkarabilir ve temsil kaabiliyeti kazanır.

Bu durumda küçük partiler lehine olduğu için bu düzenlemeyi bertaraf etmek için ya %5 – %10 civarı , her bir parti icin ayrı ayrı ( ittifak için değil ) il barajı getirmek yada bir secim bölgesinde birinci olan partiye ekstradan 1 milletvekilliği vermekle çözülebilir.

Benim aklıma gelen hususlar bu sekilde olup basit , karmaşık olmayan , az oy oranlı olan partilere temsil hakkı veren , oyu fazla olan partilerede istikrarı bozmayacak şekilde temsil gücünü düşürmeyen bir dağıtım modeli içeren bir ittifak formülü düşünülmelidir. 12.01.2017

Mehmet Emin Başalp

MÜZİK ÜZERİNE – 1
Müzik üzerine derken , müzikal eserler , icraları ve icra edenler üzerine şahsi yorumlarımı içerir bir yazı dizisi yazmaya çalışacağım.Malum zevkler tartışılmaz ama yeni araştırmalarla sevk edebilir. İnsanların müzik zevkleri de zamanla değişmektedir.Şahsen rap müzikten hiç hazzetmezken bugün dinleyebiliyorum. Müziğin türleri var çok çeşitli o yönden değerlendirmeler yapacağız , çok sayıda sanatçımız var onları değerlendireceğiz , beğendiğimiz eserleri tanıtacağız vesaire keyifle okunan bir yazı dizisi olacağını düşünüyorum fakat hayli uzun olabilir detaylı şekilde yazacağız.

Yahya Kemal’in deyimiyle önce eski musikimizden başlayalım. Güfte şarkı sözlerine denir ama genelde klasik Türk musikisi için kullanılır. Güftesi en güzel musiki eserimiz hangisidir diye insan düşünebilir fikrim belki ileride değişebilir fakat bana göre en güzeli hakkında pek bilgi bulunmayan 1700’lü yıllarda vefat eden Aşık Ömer’e ait “ Ey Çerh-i Sitemger “ adlı Medeni Aziz Efendi tarafından da bestelenen , bestesi de mükemmel bir şarkıdır.

ey çerh-i sitemger dil-i nâlâna dokunma,
hicr âlemidir ettiğim efgâne dokunma,
ey tiğ-i elem yâreledin cismimi bâri,
cânânıma nezreylediğim cânâ dokunma.

“ Ey zalim felek , inleyen gönlüme dokunma , ayrılık alemidir ettiğim figanlara ( inlemelerime ) dokunma , ey elem kılıcı cismimi yaraladın da , sevdiğime adadığım cana bari dokunma “
İkinci kıtası da oldukça güzeldir.
ey bad-ı saba uğrar isen yare selam et
tel kırma sakın zülf-i perişana dokunma
ey bâde eğer yârim içerse seni bensiz
ver neşe fakat nerkis-i mestane dokunma

“ Ey sabah rüzgarı uğrar isen yare selam et , – rüzgara söylüyor – ( saç ) telini kırma sakın sevgilimin karışmış saçlarına dokunma , ey içki eğer yarim seni bensiz içerse neşe ver fakat baygın ( mest olmuş ) gözlerine dokunma “
Şimdi bu şarkıyı internet üzerinden kimden dinleyebilirsiniz kanaatimce iki iyi icrası var.En beğendiğim sanatçıların başında gelen Kani Karaca’dan dinlenebilir.Yine sonraki icra tarzını hiç tavsiye etmeyeceğim Zeki Müren’in ilk dönem icralarından olan hali de dinlenebilir.

Musikimizde güfteleri güzel başka şarkılar yok mu pek tabiî ki var lakin onları böyle detaylı inceleyemeyiz isimleri zikretmek suretiyle değineceğiz.
Güftesi divan şairlerinden Nedim’e ait olan “ Erişti nev-bahar eyyamı , açıldı gül-i gülşen “ diye başlayan şarkısı da oldukça güzeldir.Bu şarkıyı da ülkemizin en iyi kadın seslerinden olan Sabite Tur Gülerman yorumuyla dinlemenizi tavsiye ederim.
Yine güftesi zaten şarkı üstadı olan Nedim’e ait , bestesi de yine büyük bestekarlarımızdan Hacı Arif Bey’e ait “ Muntazır Teşrifine Hazır Kayık “ diye başlayan şarkısı da mükemmeldir.Bu şarkıyı da en iyi yorumlayan kanaatimce en iyi kadın seslerinin başında gelen Safiye Ayla’dan dinlemek gerekir.Sezen Aksu yorumunu da beğenenler var farklı bir tarzda ondan da dinlenebilir.

Şimdi şunu diyebilirsiniz bu şarkıların neredeyse sözlerini anlayamıyoruz vesaire klasik Türk musikisi budur , son dönemdeki bir takım fantezi denilen eserlerin ,arabesk eserlerin , meyhane şarkılarının , film müziklerinin bu türle alakası yoktur. Gökyüzünde yalnız gezen yıldızlar , feride , bir fincan kahve olsam gibi , bu türü ve sanatçıları da ilerleyen yazılarda değerlendireceğiz ama bu ayrımı bilmek lazım.

Sözleri güzel bir diğer şarkımız ise Mustafa Nafiz Irmak’a ait son derece gzüel bir bestesi de olan “ Sebep sensin gönülde ihtilale “ söleriyle başlayan şarkıdır.Bu şarkıda Alaaddin Yavaşça ve Meral Uğurlu’dan dinlenebilir.
Daha hızlı şekilde geçelim , “ Ateş-i Suzan-ı firkat yaktı cismü canımı “ Münir Nurettin Selçuk yorumuyla , Yahya kemal Beyatlı’nın “ Dönülmez Akşamın Ufkundayız “ şarkısı yine Münir Nurettin Selçuk yorumuyla dinlenmelidir. “ Dün gece ye’s ile kendimden geçtim “ Sabite Tur Gülerman yorumuyla dinlenmelidir bu şarkının bestekarı Subhi Ziya Özbekkan şair Ziya Paşa’nın oğludur bu arada , yine Münir Nurettin Selçuk’tan dinlenilmesi gereken “Hatırla maz’iyi mes’udu sen de ben gibi yan “ şarkısının sözleri de oldukça güzeldir.
Eski olmasına rağmen sözleri gayet anlaşılır olan , güftesi Keçecizade İzzet Molla’ya ait , bestesi Dede Efendi’ye , en iyi icralarından biri de gerçekten büyük bir sanatçı Bekir Sıdkı Sezgin’e ait “ zülfündedir benim baht-ı siyahım “ şarkısının sözleri de mükemmeldir.

Son olarak “Al sazını sen sevdiceğim şen hevesinle “ şarkısı da Necmi Rıza Ahıskan’dan dinlenmelidir. Bir çok yerde ifade ettim ama Türk sineması içinde ilk üçe , beşe , ona girebilecek en iyi filmlerden Atıf Yılmaz’ın yönettiği , Sadri Alışık’ın başrolünde olduğu oldukça ilginç detayların bulunduğu “Ahh Güzel İstanbul “ filminin girişinde de bu şarkı çalar. İyi filmlere ilişkin benim bir kriterimde filmin yeniden çekilip çekilemeyeceğidir nitekim o yıllardaki İstanbul kaybolduğu için Ahh Güzel İstanbul’da yeniden çekilmesi mümkün olmayan filmlerdendir. 09.01.2018
Devam edecek …
Mehmet Emin Başalp